MUCANJE je poremećaj govora u kojem je normalan tok govora prekinut čestim ponavljanjem ili produžavanjem govornih zvukova, slogova ili reči ili pak osoba ne može da otpočne da govori. Prekidi u govoru mogu biti praćeni učestalim treptanjem očiju, drhtanjem usana i/ili vilica ili drugim neobičnim oblicima ponašanja koja osoba koja muca radi dok pokušava da govori. Određene situacije, kao što su govor ispred više ljudi ili razgovaranje telefonom često pogoršavaju mucanje, dok neke druge situacije kao što su pevanje ili govor na samo, često popravljaju poremećaj.
Mucanje pogađa osobe svih uzrasta, ali najčešće je u dece u dobi između 2 i 6 godina starosti koja razvijaju govor…
Fiziološko mucanje
Svako dete prođe kroz fazu fiziološkog mucanja. To je normalni razvojni put i traje od 20 do 40 dana. U periodu između druge i četvrte godine života dete savladava oko 2.500 gramatičkih oblika. Potpuno je prirodno da tokom procesa učenja svih gramatičkih pravila mališan greši i „sapliće se“ u govoru. Suviše brižne majke upadaju u zamku preterivanja, pa se dešava da iskompleksiraju dete. Mališan pod uticajem treme i preterane pažnje počne da ponavlja slogove i glasove, što podseća na mucanje, ali to nije. Fiziološko mucanje u fazi pojavljivanja indentifikuje se sa nefluentnim govorom. Svako skretanje pažnje na sam način dečijeg govora ometa spontane misaono-jezičke procese i dete koje nije ni bilo svesno svog zamuckivanja, počinje zaista da muca.
Primarno mucanje
Kod ove vrste mucanja dete ponavlja pojedine glasove ili slogove, ali ne i reči. Tada možemo kod deteta uočiti izvesnu napetost, ali dete nema svest o svom govornom problemu.Prelazak između primarnog i sekundarnog mucanja jeste pojava tranzijentnog mucanja, koje pokazuje dve osnovne karakteristike: učestalije je i napornije, tenzija mišića je povećana, trajanje grča je produženo i dete postaje svesno svojih govornih poteškoća.
Sekundarno mucanje
Kod ovog oblika mucanja javlja se opšta mišićna napetost celog tela,a posebno govornih organa, dete počinje da ima strah od govora, razvija svest o sebi kao o osobi koja muca, javljaju se tikovi i odbrambeni pokreti, mucanje ima povratno dejstvo na psihu deteta i može znatno uticati na razvoj neadekvatnog ponašanja i problema u učenju.
Traumatsko mucanje (abruptno)
Kod deteta ovaj oblik mucanja se javlja iznenada i naglo. Može se javiti u svakom uzrastu, ali pre svega između prve godine i u pubertetu. Ono je naglo, iznenadno, oštro. Uzrok ovog mucanja je uvek neka za dete traumatična situacija.
Tretman mucanja se odvija u nekoliko faza zavisno od metoda koje logoped primenjuje .
Osim logopedskih tretmana primnjujemo i reedukaciju psihomotorike gde dete uz pomoc terapeuta sluzeci se sopstvenim telom i pokretom saznaje o sebi, prostoru, vremenu, svetu oko sebe…Pokreti i vezbe prilagodjeni su svakom detetu posebno i u skladu su sa njegovim sposobnostima..